Στις γεωπολιτικές συνθήκες που δυσκολεύουν την αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου είναι αφιερομένο δημοσίευμα του περιοδικού Εκόνομιστ. Στο δημοσίευμα αναφέρεται, κατ΄αρχήν, ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Κύπρος έχουν πολλά να κερδίσουν από την αξιοποίηση του αερίου. Συγκεκριμένα όσον αφορά την κυπριακή περίπτωση, τονίζεται ότι αυτή τη στιγμή η χώρα παράγει το 95% της ενέργειας που καταναλώνει από ακριβό πετρέλαιο, ενώ το αέριο θα ήταν φθηνότερο και επιπλέον θα μπορούσε να εξάγεται σε άλλες χώρες. Προστίθεται ότι μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αερίου ανοιχτά των ακτών του νησιού.
Αναφορικά με το Ισραήλ σημειώνεται ότι μετά την έναρξη αξιοποίησης του κοιτάσματος Ταμάρ που προσδιορίζεται για φέτος, η ανάπτυξη του κοιτάσματος Λεβιάθαν εξαρτάται από την πολιτική. «Οι νευρικοί εθνικιστές θέλουν όλο το αέριο να προορίζεται για Ισραηλινούς καταναλωτές. Αλλά κάτι τέτοιο θα σήμαινε χαμηλότερα έσοδα για τις εταιρείες που πρέπει να επενδύσουν χρήματα για την εξόρυξη του αερίου. Αν δεν επιτραπούν οι εξαγωγές, δε θα επενδύσουν», εξηγεί ο Εκόνομιστ.
Προσθέτει ότι οι ξένες εταιρείες που θέλουν να αναμιχθούν στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων αερίου έχουν μεν τη σύσταση ισραηλινής κυβερνητικής επιτροπής υπέρ της άδειας πώλησης στο εξωτερικό μέρους του αερίου, ανησυχούν όμως για τα αποτελέσματα των ισραηλινών εκλογών.
Ακόμα πάντως και αν οι εξαγωγές συμφωνηθούν, τίθεται το ερώτημα προς ποιες χώρες θα γίνονται οι εξαγωγές αυτές. Αν η Μέση Ανατολή ήταν μια κανονική περιοχή, σχολιάζει το περιοδικό, το Ισραήλ θα κατασκεύαζε έναν αγωγό προς τους γείτονές του, την Ιορδανία, τη Συρία, το Λίβανο και την Αίγυπτο. Αυτό θα είχε εμπορική λογική, «αλλά πολιτικά καλύτερα να το ξεχάσουμε». Μια άλλη εκλογή θα ήταν να μεταφέρεται το αέριο μέσω Κύπρου στην Τουρκία, που επίσης αναζητά απεγνωσμένα ενέργεια. Αλλά οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας επίσης δεν είναι τόσο φιλικές, επισημαίνει το δημοσίευμα.
Ταυτόχρονα, τα σύνορα του Ισραήλ με το Λίβανο είναι διαφιλονικούμενα και η ενεργειακή συνεργασία με την Κύπρο έχει ανάψει μία ακόμα φωτιά. Οι διεκδικήσεις του ψευδοκράτους συμπίπτουν με ελληνοκυπριακές διεκδικήσεις. Η Τουρκία θέλει να σταματήσει κάθε έρευνα και για να δώσει έμφαση στη θέση της έστειλε ένα πολεμικό πλοίο στην περιοχή.
Ο Εκόνομιστ προσθέτει ότι ένας αγωγός προς την Ελλάδα που θα συνδέει το αέριο της περιοχής με το δίκτυο διανομής στην Ευρώπη θα ήταν πιο μακρύς, πιο ακριβός και πιο επικίνδυνος να χτιστεί. Παράλληλα η ζήτηση στην Ευρώπη πέφτει και το σύστημα τιμολόγησης καταρρέει, παρασύροντας προς τα κάτω τις τιμές.
Η πώληση στο εξωτερικό υγροποιημένου φυσικού αερίου σε αγορές όπου οι τιμές είναι υψηλές θα ήταν «ωραία». Αλλά αυτό θα απαιτούσε τεράστιες επενδύσεις και μια μεγάλη παράκτια περιοχή επεξεργασίας. Η Κύπρος θέλει αλλά δεν έχει το ρευστό, σχολιάζει ο Εκόνομιστ. Το ισραηλινό αέριο θα μπορούσε μεν να υφίσταται υγροποίηση στην Κύπρο, αλλά αυτό θα σήμαινε παραχώρηση του ελέγχου από το Ισραήλ, μια ιδέα που δεν συζητείται από ορισμένους εθνικιστές. Μια μονάδα υγροποίησης (LNG) στο Ισραήλ δεν θα ήταν πρακτική λύση από τη στιγμή που ο χώρος είναι περιορισμένος, οι περιβαλλοντιστές δεν υποχωρούν και είναι δύσκολο να υπάρξουν εγγυήσεις ασφάλειας.
Μία πλωτή πλατφόρμα υγροποίησης αγκυροβολημένη στην περιοχή του οικοπέδου έχει επίσης συζητηθεί. Η τεχνολογία είναι καινούρια όμως και δεν έχει δοκιμαστεί. Μία τέτοια πλατφόρμα θα ήταν επίσης ευάλωτη σε τρομοκρατική επίθεση.
Συμπερασματικά, καταλήγει ο Εκόνομιστ, η περιοχή είναι ευλογημένη με φυσικό αέριο αλλά έχει την κατάρα της αδυναμίας να το αξιοποιήσει.
energia.gr