Ελένα Σαρτόρι
Ο Σουρέν Βαρντανιάν, γενικός διευθυντής του Οργανισμού Υποστήριξης Εξαγωγών και Επενδύσεων της Μόσχας, ο οποίος βρέθηκε πρόσφατα σε επιχειρηματικό συμπόσιο στην Αθήνα, μιλάει για τα μεγάλα προβλήματα στις ελληνο-ρωσικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις, και για τις ακόμα μεγαλύτερες προοπτικές τους.
«Παρά τις υφιστάμενες σημερινές δυσκολίες που οφείλονται στην οικονομική κρίση, οι προοπτικές ανάπτυξης των ελληνορωσικών εμπορικών σχέσεων είναι αρκετά θετικές, με την προϋπόθεση της ύπαρξης δραστήριων ενεργειών από την πλευρά των ενδιαφερομένων πλευρών». Σε αυτή την παρατήρηση καταλήγει ο Σουρέν Βαρντανιάν, αναφερόμενος στις ελληνο-ρωσικές οικονομικές και εμπορικές σχέσεις.
Ο γενικός διευθυντής του Οργανισμού Υποστήριξης Εξαγωγών και Επενδύσεων της Μόσχας, ο οποίος βρέθηκε στην αρχή Απριλίου στο συμπόσιο που διοργάνωσε στην ελληνική πρωτεύουσα το Ελληνορωσικό Εμπορικό Επιμελητήριο με θέμα: «Προώθηση των ελληνικών προϊόντων στη ρωσική αγορά», μίλησε στην RBTH για τα προβλήματα και τις προοπτικές ανάμεσα στις δύο χώρες.
Αναλυτικά, η συνέντευξή του έχει ως εξής:
ΕΡ: Πώς αξιολογείτε τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ελλάδας;
ΑΠ:Το επίπεδο και η δυναμική των ελληνορωσικών σχέσεων αυξάνονται χρόνο με το χρόνο. Η Ρωσία συμπεριλαμβάνεται στους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας. Από την Ελλάδα εξάγονται στη Ρωσία τρόφιμα, χημικά είδη, ενδύματα, μηχανολογικά και μεταλλικά προϊόντα. Όσον αφορά τις ρωσικές εξαγωγές, κυριαρχούν τα καύσιμα και οι ενεργειακοί πόροι που καταλαμβάνουν το 90% των συνολικών εξαγωγών. Επίσης, ελληνικές εταιρίες αγοράζουν στη Ρωσία σίδηρο και πολύχρωμα μέταλλα, ξυλεία και είδη διατροφής. Από την άλλη, η ροή των ρώσων τουριστών προς την Ελλάδα αυξάνεται κάθε χρόνο, ενώ ολοένα περισσότεροι Έλληνες επισκέπτονται τη Ρωσία. Ας μην ξεχνάμε και τα θέματα στρατιωτικοτεχνικής συνεργασίας.
Να αλλάξει το αρνητικό κλίμα
ΕΡ: Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχετε σε συμπόσιο του Ελληνορωσικού Εμπορικού Επιμελητηρίου. Ποιός είναι κατά τη γνώμη σας ο βασικός στόχος αυτών των εκδηλώσεων;
ΑΠ:Τα τελευταία τέσσερα χρόνια προσπαθούμε να δώσουμε στις ελληνικές εταιρίες μια σαφέστερη εικόνα της Ρωσίας, με ποιό τρόπο μπορούν να δραστηριοποιηθούν σε αυτή, και αντίστοιχα, να ενημερώσουμε τις ρωσικές εταιρίες για την Ελλάδα, να εξηγήσουμε τις υφιστάμενες δυνατότητες, να απαλείψουμε το κλίμα της αρνητικής εικόνας που είχε διαμορφωθεί, και που σε γενικές γραμμές επικρατεί μέχρι σήμερα. Είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα αποτελεί έναν πολύ δημοφιλή τουριστικό προορισμό, αλλά για την ώρα είναι δύσκολο να εκληφθεί ως η χώρα στην οποία είναι δυνατή η επιχειρηματική δραστηριότητα.
Υπάρχουν πάρα πολλά αβέβαια σημεία από την άποψη της γενικής οργάνωσης και της προσέγγισης όσον αφορά τη συνεργασία, από πλευράς ελληνικών εταιριών. Το συγκεκριμένο θέμα θίχτηκε και στο συνέδριο. Μια ρωσική εταιρία, εξαιτίας των ενεργειών της ελληνικής πλευράς, αναγκάστηκε να κλείσει τέσσερα καταστήματα, οι συμφωνίες δεν τηρούνταν, υπήρχαν συνεχείς καθυστερήσεις και κωλύματα στην προμήθεια του εμπορεύματος κλπ. Πρόκειται για σημαντικά προβλήματα, ιδιαίτερα όταν γίνεται λόγος για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα όμως, υπάρχει και πρόοδος. Στο τέλος του Μαΐου θα πραγματοποιηθεί στη Ρωσία μεγάλο επιχειρηματικό συνέδριο με τη συμμετοχή σοβαρών ελληνικών εταιριών. Η κύρια θετική τάση, είναι η κατανόηση ότι πρέπει να γίνουν βήματα, να αναληφθεί δράση. Δίχως αυτό, η αποτελεσματική συνεργασία είναι αδύνατη. Η αγορά της Μόσχας είναι ασφυκτικά γεμάτη από προτάσεις, και γι’ αυτό η είσοδος σε αυτή απαιτεί πολλή εργασία.
Η κρίση στην Κύπρο
ΕΡ: Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του τελευταίου μήνα ήταν η τραπεζική κρίση στην Κύπρο. Τι σηματοδοτεί για τις ρωσοκυπριακές οικονομικές σχέσεις;
ΑΠ:Οι Κύπριοι
Σχετικά:![]()
Κύπρος: Πρόβα τζενεράλε για την κατάρρευση της ευρωζώνης;
κατείχαν στη Ρωσία ένα σημαντικό μερίδιο στο τομέα του οικονομικού consulting. Εν μέρει, διαμόρφωναν μια «γέφυρα» και με τις ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι όπως διαμορφώθηκε η κατάσταση, σαφώς επλήγησαν συγκεκριμένα πρόσωπα, τόσο φυσικά, όσο και νομικά. Ωστόσο, για την πιθανότητα μιας τέτοιας εξέλιξης είχε προειδοποιήσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν δύο χρόνια πριν. Υπέστησαν ζημιές ρωσικοί οργανισμοί οι οποίοι είχαν χορηγήσει πιστώσεις σε κυπριακές Τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους είχαν ανακατευθύνει τα κεφάλαια στην Ελλάδα για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας. Από μια πλευρά, αυτό ήταν φυσικά μια κίνηση πατριωτισμού, από την άλλη όμως, αποτέλεσε ένα παιχνίδι με ξένα χρήματα.
Επίσης, ήταν ένα μήνυμα για τους επενδυτές ότι η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει σε μέτρα τα οποία μέχρι τώρα είχαν εφαρμοστεί μόνο στη Σοβιετική Ένωση, δηλαδή στην κατάσχεση εισοδημάτων του πληθυσμού. Κι αυτό είναι απαράδεκτο να συμβαίνει σε ευρωπαϊκό έδαφος. Κατ’ αυτό τον τρόπο, τίθεται εν αμφιβόλω η αξιοπιστία των ευρωπαϊκών Τραπεζών, και οι κανόνες σχετικά με το απαραβίαστο της προσωπικής ιδιοκτησίας. Δεν μπορεί να υποστηρίζει κανείς ότι όλες οι καταθέσεις ήταν παράνομες. Υπήρχαν εκεί αποταμιεύσεις τις οποίες κόσμος έβγαλε από τη χώρα πιθανόν με σκοπό την αγορά ακινήτου ή την πραγματοποίηση εμπορικών συναλλαγών στο εξωτερικό, χωρίς να παραβιάζουν επουδενί τη νομοθεσία.
Ιδιαιτερότητες της Ρωσίας
ΕΡ: Ποιές είναι οι ιδιαιτερότητες της ρωσικής αγοράς; Είναι πολλές οι ελληνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία;
Σχετικά:![]()
Το μεγάλο πλεονέκτημα
ΑΠ:Σήμερα στη Ρωσία δραστηριοποιούνται 128 κοινές ελληνορωσικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 41 αμιγώς με ελληνικά κεφάλαια. Πολλές εταιρίες είναι παρούσες στη Ρωσία πάνω από μια δεκαετία, γεγονός που αποδεικνύει τη διορατικότητα εκείνων που τις διευθύνουν, καθώς αυτοί μπόρεσαν να «διαβάσουν» σωστά την κατάσταση στην αγορά. Πήραν κάποτε την απόφαση να ρισκάρουν, αλλά σήμερα αισθάνονται πολύ μεγαλύτερη σιγουριά από εκείνους που έμειναν στην Ελλάδα ή έκαναν ανοίγματα στην Ευρώπη.
Σε γενικές γραμμές, η οικονομική συνεργασία υλοποιείται σε μεγαλύτερο βαθμό από μεμονωμένες ενώσεις, συνεταιρισμούς, και μεμονωμένους επιχειρηματίες που έχουν την εμπειρία επαφών με την ΕΣΣΔ, ή από εκπροσώπους της νέας γενιάς. Η νέα γενιά έχει προσεγγίσει με πάρα πολύ πρακτικό τρόπο τη ζωή και κατανοεί ότι είναι προτιμότερο να μην περιμένει το ευρωπαϊκό χρήμα, αλλά να αναζητεί νέες αγορές, ενώ έχει αντιληφθεί ότι η ρωσική αγορά είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα. Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα νεολαία με αρκετό ενθουσιασμό και «επιθετική» ενέργεια που τη βοηθά να υπερνικά τα όποια προσκόμματα και να εισέρχεται στην αγορά.
ΕΡ: Πώς θα χαρακτηρίζατε την παρουσία ρωσικών προϊόντων στην Ελλάδα, και με ποιό τρόπο γίνονται δεκτά τα ελληνικά προϊόντα στη Ρωσία;
ΑΠ: Δεν μπορούμε να πούμε ότι η παρουσία των ρωσικών προϊόντων στην Ελλάδα είναι αισθητή. Επίσης, δεν φαίνεται να γίνονται αληθινά βήματα που να δείχνουν ότι στην Ελλάδα περιμένουν τους ρώσους επιχειρηματίες. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι το εμπόριο είναι ένα διμερές θέμα. Αν οι Έλληνες θέλουν να αγοράζουν οι Ρώσοι τα προϊόντα τους, θα πρέπει να δουν κι’ αυτοί τι άλλο, εκτός από φυσικό αέριο, θα πάρουν από τη Ρωσία. Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να υπάρχει αμοιβαίο συμφέρον.
Όσον αφορά την αντίληψη που υπάρχει για τα ελληνικά προϊόντα, όποιος έχει βρεθεί στην Ελλάδα αντιμετωπίζει θετικά από άποψη ποιότητας την επιγραφή «ελληνικό προϊόν». Υπάρχει όμως μια δυσαρέσκεια για το επίπεδο της εξυπηρέτησης. Ο Ρώσος έχει μέτρο σύγκρισης, και εδώ δεν μιλάμε μόνο για τα ξενοδοχεία, αλλά και για τη διατροφή, τα αναμνηστικά και τους άλλους τομείς που συνθέτουν τα έσοδα της χώρας.
Ο ρώσος τουρίστας επιστρέφει συνήθως απογοητευμένος από την ελληνική βραδύτητα. Οι Ρώσοι λαμβάνουν αποφάσεις γρήγορα, ζουν σε μια διαρκή κίνηση. Υπάρχουν φυσικά και στην Ελλάδα άνθρωποι οι οποίοι είναι όντως δραστήριοι, όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στην πράξη, ωστόσο, το γενικό χαρακτηριστικό είναι μια παθητική αναμονή, οι άνθρωποι είναι σαν να «πλέουν αργά στη ροή» περιμένοντας ότι κάτι θα έρθει από μόνο του. Οι εταίροι ελληνικών εταιριών υποχρεώνονται να περιμένουν τη λήψη μιας απόφασης, την απάντηση για τα έγγραφα, την προετοιμασία του εμπορεύματος προς αποστολή.
Επίσης, τα ελληνικά προϊόντα δεν προωθούνται καθόλου στη ρωσική αγορά, δεν υπάρχει γι’ αυτά σχεδόν καμία πληροφορία. Για παράδειγμα, μπορεί κανείς να βρει στο ράφι ενός ρωσικού σουπερμάρκετ ένα μπουκάλι ελληνικού λαδιού. Λάδι όμως προμηθεύουν πολλές χώρες. Ο μέσος καταναλωτής συγκρίνει τις τιμές και βλέπει ότι το ελληνικό λάδι είναι ακριβότερο, ενώ δεν γνωρίζει αν αξίζει ή όχι να το αγοράσει.
Η ελληνική αγορά ακινήτων
ΕΡ: Ποιοί τομείς παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τους ρώσους επενδυτές;
Διαβάστε επίσης:![]()
Μετ' εμποδίων η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα για τους Ρώσους
ΑΠ:Ενδιαφέρων για τις ρωσικές εταιρίες μπορεί να είναι μόνο ο τομέας των ακινήτων, με τα οποία σημειωτέον δεν ασχολείται κανείς σοβαρά μέσα στη Ρωσία. Για τον Ρώσο, ο οποίος λαχταρά τη θάλασσα και τον ήλιο, η φύση της Ελλάδας είναι ένα πολύ ευχάριστο περιβάλλον. Εγγύτητα υπάρχει επίσης στην ιστορία, τον πολιτισμό, τη θρησκεία. Η ελληνική πλευρά όμως, δεν το διακηρύσσει, δεν δημιουργεί τίποτα ώστε να προσελκύσει τον Ρώσο. Τα πάντα γίνονται βάσει της αρχής «κάποιος το άκουσε, ήρθε και αγόρασε».
Δεν αποτελεί μυστικό ότι πολλοί Ρώσοι έχουν αγοράσει ήδη πολλά ακίνητα σε όλη την Ευρώπη, σε ολόκληρο τον κόσμο. Πολλές χώρες, για παράδειγμα η Ισπανία, λαμβάνουν όλα τα μέτρα για να διευκολύνουν την έλευση και παραμονή των ρώσων πολιτών. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν κάποιες βελτιώσεις σε αυτό τον τομέα, αλλά δεν υπάρχει η εντύπωση ότι αυτό αποτελεί τη γενική τάση. Η υφιστάμενη τάση θα μπορούσε πιθανότατα να περιγραφεί με τη φράση «οι ρώσοι επιχειρηματίες πρέπει να βοηθήσουν του Ελληνες, ξεχνώντας το προσωπικό τους όφελος». Ανάλογες απόψεις τυχαίνει να ακούγονται όχι μόνο από απλούς ανθρώπους, αλλά ακόμη και από επικεφαλής ενώσεων.
Ή, για παράδειγμα, σχετικά με την κατάσταση της βιομηχανίας τροφίμων, τα οποία η Ρωσία απορροφά σε τεράστιες ποσότητες. Η ρωσική γη και το κλίμα δεν επαρκούν για να ικανοποιήσουν την υφιστάμενη ζήτηση. Οι ρωσικές εταιρίες δεν θα ήταν αντίθετες να επενδύσουν στην ιχθυοκαλλιέργεια, την παραγωγή και επεξεργασία φρούτων, καθώς και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Για όλα αυτά όμως, θα πρέπει να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Αλλά, ακόμη, συντονισμένες προτάσεις από ελληνικής πλευράς δεν υπάρχουν, και ο ρώσος επενδυτής δεν λαμβάνει καμία πληροφορία. Δεν υπάρχει μια σαφής εικόνα της προσφοράς και ζήτησης. Και φυσικά, η δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος είναι αναγκαία για να αποκτήσουν κίνητρα και να έρθουν οι επενδυτές.
Η Ρωσία Τώρα