Τα στοιχεία που διέρρευσαν από μια σημαντική έρευνα την οποία ανέλαβαν δημοσιογράφοι από διάφορες εφημερίδες, μεταξύ των οποίων και της Le Monde, ανέδειξαν την τεράστια διεθνή κλίμακα της offshore τραπεζικής.
Κατά την διευθύντρια σύνταξης της γαλλικής εφημερίδας, Natalie Nougayrède, αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί ως μια προειδοποίηση ότι τα πολιτικά μας συστήματα βρίσκονται υπό απειλή.
Την παγκόσμια χρηματοοικονομική αναταραχή του 2007-2008 ακολούθησε η ηχηρή ανακοίνωση των νέων προτεραιοτήτων: η διεθνής χρηματοδότηση θα έπρεπε να διέπεται από καλύτερους κανόνες και δεν θα έπρεπε να υπάρχει έλεος στον αγώνα κατά των φορολογικών παραδείσων.
Εν ολίγοις, θα θέταμε ένα τέλος στις μαύρες τρύπες, σε ένα σύστημα που ήταν ευάλωτο στην
κακοποίηση – τουλάχιστον εάν πιστεύαμε τα πολύ ενάρετα συμπεράσματα της G20 που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο.
Τα κράτη που εκπροσωπήθηκαν σε αυτή την αποκλειστική συνάντηση υποσχέθηκαν «μέτρα κατά των φορολογικών παραδείσων» που επρόκειτο να υποστηριχθούν από την απειλή των κυρώσεων, καθώς, όπως διακήρυξαν σε μια σειρά ανακοινώσεων αριστεροί, δεξιοί και κεντρώοι, «η εποχή του τραπεζικού απορρήτου είχε τελειώσει». Μετά την κρίση που συγκλόνισε πρόσφατα την Κύπρο, το offshore τραπεζικό κέντρο που προτιμούσαν οι Ρώσοι ολιγάρχες και άλλες σκιερές επιχειρήσεις, εδώ στη Γαλλία έχουμε βυθιστεί στη δίνη της υπόθεσης Καϊζάκ – ένα σκάνδαλο που αμφισβητεί την βασική εντιμότητα και διαφάνεια των πολιτικών και ιδίως των υψηλόβαθμων.
Με την ευκαιρία, ο κόσμος της επικαιρότητας χαρακτηρίζεται από συνδέσεις που εκπλήσσουν. Αλλά για να βάλουμε τα πράγματα στη σειρά: η σειρά των ρεπορτάζ σχετικά με τον σκιώδη διεθνή κόσμο των φορολογικών παραδείσων και τους πολλούς και διάφορους δικαιούχους τους, τα οποία η Le Monde, σε συνεργασία με την The Guardian, Süddeutsche Zeitung, Le Soir και την The Washington Post άρχισε να δημοσιεύει, δεν ξεκίνησε από το πρόσφατο χάος στη Λευκωσία ή τις διαπλεκόμενες υποθέσεις του Καϊζάκ.
Μελέτη 2,5 εκατομμυρίων αρχείων
Η έρευνα αυτή, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη εδώ και μήνες, ξεκίνησε όταν μια διεθνής κοινοπραξία δημοσιογράφων απέκτησε μια άνευ προηγουμένου πρόσβαση σε μια τεράστια βάση δεδομένων, που αποκάλυπταν πολλά μυστικά των υπεράκτιων τραπεζών. Περίπου 2,5 εκατ. αρχεία μελετήθηκαν και διασταυρώθηκαν. Το αποτέλεσμα είναι ένα εξαιρετικό πορτρέτο του πυκνού πλέγματος σχέσεων που υπάρχει στον σκιερό κόσμο της ανεξέλεγκτης χρηματοδότησης. Σε αυτή την μάζα των εγγράφων, αναφέρονται δύο γαλλικές τράπεζες. Επίσης, ο συν-ταμίας της προεκλογικής εκστρατείας του Ολάντ το 2012 Ζαν-Ζακ Οζιέρ, ο οποίος ισχυρίζεται ότι δεν έκανε τίποτα παράνομο, όταν ίδρυσε μια υπεράκτια εταιρεία με έναν κινέζο επιχειρηματικό εταίρο.
Οι αποκαλύψεις των μεμονωμένων περιπτώσεων, άσχετα με το πόσο συναρπαστικές είναι, δεν πρέπει να αποσπούν την προσοχή από το βασικό πρόβλημα: οι φορολογικοί παράδεισοι αποτελούν απειλή για τη δημοκρατία. Υπονομεύουν το κράτος δικαίου μέσω της συστηματικής χρήσης του απορρήτου.
Επείγουσα ανάγκη για κανονιστική μεταρρύθμιση
Είναι θεόσταλτες για όλα τα είδη των απατεώνων και προωθούν την υπεξαίρεση δημόσιων πόρων στα κράτη που υπονομεύεται από τη διαφθορά και την κατάχρηση. Σε αυτόν τον κόσμο της φαινομενικά απεριόριστης νομικής δημιουργικότητας, τα κολοσσιαία ποσά που κρύβονται μέσα σε εταιρείες- κελύφη, όπου οι πλούσιοι ιδιώτες έχουν κρύψει το ισοδύναμο του ΑΕΠ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας μαζί.
Υπό το φως αυτής της έρευνας, κανείς δεν θα είναι σε θέση να ισχυριστεί ότι οι πολιτικοί έχουν αποφασίσει να εφαρμόσουν αυτά που κηρύττουν και ότι παρέχουν τα μέσα για να αναλάβουν δράση. Υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ενισχυμένες ρυθμίσεις, μηχανισμούς ελέγχου και διασυνοριακή συνεργασία, χωρίς την οποία θα ήταν αδύνατο να γίνει κάποια πρόοδος όσον αφορά την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Και οι δυτικές τράπεζες που ειδικεύονται στη δημιουργία αδιαφανών δομών θα πρέπει να δώσουν σαφείς απαντήσεις στα ερωτήματα που τίθενται από αυτές τις αποκαλύψεις. Ακόμα περισσότερο μάλιστα, όταν, σε μια περίοδο κρίσης, θέλουν να έχει κάποια αξιοπιστία ο ισχυρισμός ότι η επιχείρησή τους διέπεται από έναν «ηθικό» κώδικα δεοντολογίας.
_____
lemonde.fr
antikleidi